Herverdeling van de arbeid in de openbare sector

Wet van 10 april 1995

De wet van 10 april 1995 betreffende de herverdeling van de arbeid in de openbare sector verleent, ten vroegste vanaf 1 juli 1995, een bijdragevermindering aan de werkgevers uit de openbare sector die bepaalde werknemers aanwerven ingevolge de herverdeling van de arbeid.

De kenmerken van deze herverdeling van de arbeid en van de bijdragevermindering variëren naargelang het gaat om federale overheidsdiensten, provincies of gemeenten, autonome overheidsbedrijven of openbare diensten die tot geen van deze drie categorieën behoren.

De federale overheidsdiensten

De wet kent de vermindering toe aan de werkgever die bepaalde contractuelen aanwerft om de arbeidstijd op te vullen die vrijkomt omdat personeelsleden opteerden om 4/5^den te werken van de arbeidstijd die hun normaal is opgelegd.

1. Betrokken werkgevers

Het zijn:

• de besturen en andere diensten van de FOD's;
• de griffies en de parketten;
• de instellingen van openbaar nut vermeld in artikel 1 van de wet van 16 maart 1954 betreffende de controle op sommige instellingen van openbaar nut, die vallen onder het gezag, de controle- of voogdijbevoegdheid van de Staat.

De volgende instellingen van openbaar nut vallen buiten de maatregel:

• de instellingen van de Categorie A bedoeld in de bovengenoemde Wet van 16 maart 1954, met uitzondering van het Hulp- en Informatiebureau voor gezinnen van militairen, de Dienst voor de Regeling van de Binnenvaart, de Regie der Gebouwen, het Instituut voor Veterinaire Keuring, het Fonds voor de Bouw van Ziekenhuizen en medisch-sociale Inrichtingen, het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie, het Nationaal Onderzoeksinstituut voor Arbeidsomstandigheden en het Federaal Planbureau;
• het Nationaal Orkest van België;
• de Koninklijke Muntschouwburg;
• de instellingen van de Categorie C van de wet van 16 maart 1954, met uitzondering van de Controledienst voor de Ziekenfondsen en de Landsbonden van Ziekenfondsen, en de Controledienst voor de Verzekeringen.

Zijn wel bij deze maatregel betrokken:

• het Secretariaat van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven;
• het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding;
• de patrimonia van de Wetenschappelijke Inrichtingen die ressorteren onder de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie.

2. Betrokken werknemers

Men moet een onderscheid maken tussen de personeelsleden die arbeidstijd vrijmaken door te opteren voor een 4/5^de arbeidsregime (eerste categorie), en zij die hen vervangen en voor wie de bijdragevermindering geldt (tweede categorie).

a) Eerste categorie

De RSZ is niet bevoegd om uit te maken of een personeelslid ingevolge de Wet van 10 april 1995 voor de vierdagenweek kan opteren. De betrokken openbare dienst moet die beslissing nemen, eventueel na raadpleging van de FOD Personeel en Organisatie.

b)Tweede categorie

Het zijn de werknemers die voltijds of deeltijds in dienst komen al dan niet met een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, en die in dienst worden genomen in uitvoering van artikel 9, §1, van de wet, d.w.z. de vervangers van de werknemers van de eerste categorie. Zij moeten, op het ogenblik van hun indiensttreding, behoren tot één van de volgende categorieën:

• volledig uitkeringsgerechtigde werklozen;
• bestaansminimumtrekkers;
• gehandicapten die een inkomensvervangende tegemoetkoming genieten;
• contractuelen tewerkgesteld door de betrokken overheid met een vervangingsovereenkomst.

3. Bedrag van de vermindering

Vanaf 1 juli 1995tot 31 december 2011 hebben de federale overheidsdiensten recht op een bijdragevermindering voor de contractuelen die zij aanwerven ingevolge artikel 9, §1 van de wet (tweede categorie hierboven). De vermindering bestaat uit een vrijstelling van de bijdragen voor de volgende regelingen:

• de rust- en overlevingspensioenen voor werknemers;
• de ziekte- en invaliditeitsverzekering, sectoren van de uitkeringen en van de geneeskundige verzorging;
• de werkloosheid, zowel de bijdrage verschuldigd door alle werkgevers, als d eze die slechts verschuldigd is door de instelling die tijdens de periode 4^de kwartaal (kalenderjaar - 2) en 1^ste tot en met 3^de kwartaal (kalenderjaar - 1) minstens 10 werknemers tewerkstelde, voor haar werknemers op wie de gecoördineerde wetten der jaarlijkse vakantie der loonarbeiders toepasselijk zijn;
• de kinderbijslagen;
• de arbeidsongevallen;
• de beroepsziekten;
• de loonmatigingsbijdrage.

4. Te vervullen formaliteiten

Deze werknemers aangeworven in het kader van de herverdeling worden aangegeven met een aparte werknemerscode (dezelfde als deze voor de gesubsidieerde contractuelen of GESCO-'s), waarvoor de vermindering verrekend is in het percentage van de verschuldigde bijdragen. Voor hen moet ook een vermelding gebeuren in de zone "Maatregelen tot bevordering van de werkgelegenheid" op het niveau van de tewerkstellingslijn (= code 3).

De autonome overheidsbedrijven

De wet kent aan deze instellingen de bijdragevermindering toe voor de contractuelen die zij aanwerven in het kader van een bedrijfsplan tot herverdeling van de arbeid.

1.Betrokken werkgevers

Het zijn:

• Belgacom;
• De Post;
• de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen;
• de Regie voor Maritiem Transport;
• de Regie der Luchtwegen.

2. Betrokken werknemers

De werknemers moeten behoren tot dezelfde categorieën als bij de federale overheidsdiensten (zie hierboven, tweede categorie).

3. Het bedrijfsplan tot herverdeling van de arbeid

De autonome overheidsbedrijven moeten vooraf een bedrijfsplan opstellen dat een positief effect op de tewerkstelling beoogt. Dit plan kan volgende maatregelen bevatten:

• vrijwillige deeltijdse arbeid;
• arbeidsduurvermindering met compenserende aanwerving;
• beperking van overuren met compenserende aanwerving;
• invoering van een recht op loopbaanonderbreking en/of vermindering van de ar beidsprestaties met verplichte vervanging;
• invoering van halftijds vervroegde uittreding met verplichte vervanging;
• invoering van ploegenarbeid met compenserende aanwerving;
• instellen van flexibele werktijden met compenserende aanwerving;
• invoering van een 4-daagse werkweek met compenserende aanwerving;
• andere speciale maatregelen inzake arbeidsherverdeling eigen aan de onderneming en met compenserende aanwerving en/of vervanging.

Het bedrijfsplan moet bovendien worden goedgekeurd bij koninklijk besluit. Het kan slechts worden goedgekeurd indien het vergezeld is van een financieel plan dat aantoont dat de kosten die er uit voortspruiten, door het bedrijf worden gedragen en dat de vrijstelling van de werkgeversbijdragen geen concurrentievervalsing tot gevolg heeft.

4. Bedrag van de vermindering

Vanaf ten vroegste 1 juli 1995 tot 31 december 2011 hebben de autonome overheidsbedrijven recht op een bijdragevermindering voor de hierboven bedoelde werknemers, aangeworven ingevolge een bedrijfsplan. De regelingen waarvoor zij geen bijdragen moeten betalen, zijn dezelfde als voor de federale overheidsdiensten.

Let op: de vermindering geldt slechts vanaf de inwerkingtreding van het koninklijk besluit dat het bedrijfsplan goedkeurt.

5. Te vervullen formaliteiten

Deze werknemers aangeworven in het kader van de herverdeling worden aangegeven met een aparte werknemerscode (dezelfde als deze voor de gesubsidieerde contractuelen of GESCO-'s), waarvoor de vermindering is verrekend in het percentage van de verschuldigde bijdragen. Voor hen moet ook een vermelding gebeuren in de zone "Maatregelen tot bevordering van de werkgelegenheid" op het niveau van de tewerkstellingslijn (= code 3).

Andere overheidsdiensten

Het zijn alle bij de RSZ ingeschreven overheidsdiensten met uitzondering van:

• de federale overheidsdiensten;
• de autonome overheidsbedrijven;
• de overheidsinstellingen waarop de Wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités toepasselijk is.

Aan deze instellingen kan de Koning, hetzij op individueel, hetzij op collectief verzoek, binnen bepaalde voorwaarden, de vermindering van het werkgeversaandeel in de socialezekerheidsbijdragen verlenen wanneer zij in arbeidsherverdelende maatregelen met gedeeltelijke looncompensatie voorzien.

Daar bovenop, kan het Koninklijk besluit voor de Gemeenschappen en de Gewesten in andere arbeidsherverdelende maatregelen voorzien, op voorwaarde dat:

• bijkomende arbeidsplaatsen worden gecreëerd;
• de Gemeenschap of het Gewest een financieel plan voorleggen, waaruit de budgettaire neutraliteit van die arbeidsherverdelende maatregelen voor de federale schatkist blijkt.