A. ALGEMEEN 1. Verplichting
2.1.601
Het gaat om de onmiddellijke aangifte van tewerkstelling, ook wel DIMONA (déclaration immédiate - onmiddellijke aangifte) genoemd. De aangifte signaleert onmiddellijk aan de instellingen van sociale zekerheid, het begin en het einde van een arbeidsrelatie tussen werknemer en werkgever. De aangiften, doorgestuurd door de werkgever en onmiddellijk gecontroleerd door de RSZ, voeden een databank gekend als het "personeelsbestand". De werkgever kan het personeelsbestand consulteren in een beveiligde omgeving via diverse zoekcriteria, zoals de karakteristieken of combinaties van karakteristieken. Bij het niet respecteren van deze verplichting, voorziet artikel 12bis van het KB van 5 november 2002 de toepassing van strafsancties. Bovendien zal de werkgever in geval van nalatigheid een solidariteitsbijdrage aan de RSZ verschuldigd zijn.
2.1.602
-"Relatie werkgever-werknemer" : deze relatie van het koppel "werkgever-werknemer", bevat de stabiele gegevens (identificatienummer van de werkgever, INSZ van de werknemer, begindatum van de relatie en eventueel de einddatum), die dus ongewijzigd blijven zelfs in geval van de creatie, het afsluiten, het wijzigen of het annuleren van een periode. Deze relatie begint met de eerste aanwerving van de werknemer en eindigt aan het einde van zijn laatste tewerkstellingsperiode. In het personeelsbestand, is de relatie "werkgever-werknemer" het eerste consultatieniveau. Het tweede niveau bevat de Dimona periodes; -"Dimona periode" :een periode wordt gecreëerd door een aangifte IN, dus aan het begin van iedere nieuwe tewerkstelling van de werknemer. Zij wordt afgesloten met een einddatum aan het einde van iedere tewerkstelling. De relatie werkgever-werknemer daarentegen blijft behouden tot het einde van de laatste tewerkstelling. Binnen één relatie werkgever-werknemer kunnen dus eventueel meerdere Dimona periodes bestaan. Het is op dit tweede niveau dat de veranderingen gebeuren die gegenereerd worden door een aangifte OUT, een wijziging (UPDATE) of een annulatie (CANCEL). De Dimona periode wordt geïdentificeerd door een "identificatienummer van de periode". Dat nummer wordt toegekend bij elke aangifte IN en is de unieke identificatiesleutel van die periode om een aangifte OUT, een wijziging of een annulatie te doen; -"Dimonanummer": iedere Dimona aangifte (IN, OUT, UPDATE, CANCEL, ...) ontvangt een Dimonanummer. Voor een aangifte IN is dit het identificatienummer van de periode (zie hierboven); -"Dimona karakteristieken" : deze karakteristieken zijn verplichte gegevens. Zij zijn steeds gekoppeld aan een periode. In het geval dat de karakteristieken verschillen, kunnen er dus tegelijkertijd meerdere periodes bestaan. Er zijn vier karakteristieken: het nummer van het paritair comité, het type werknemer, de deelentiteit (voorbehouden voor sommige werkgevers van de overheidssector) en de gebruiker (alleen voor de uitzendkrachten); -"Ontvangstbevestiging": bevestigt dat de aangifte goed is aangekomen voor de webgebruikers (verschijnt onmiddellijk op het scherm), vocale server (mondeling meegedeeld aan het eind van de aangifte) en SMS (meegedeeld via GSM); -"Ontvangstbewijs": dit bestaat uit een technisch "ontvangstbewijs" dat aangeeft of het bestand bruikbaar is voor de RSZ. Het is een elektronisch bericht dat enkel de batch-verzenders aanbelangt. Het "ontvangstbewijs" bevat het ticketnummer (= identificatienummer van het bestand) en het statuut van het bestand: aanvaard of geweigerd afhankelijk van het feit of het bestand leesbaar is. De feedback van de verwerking van de Dimona aangifte wordt meegedeeld met een "notificatie"; -"Notificatie": geeft onmiddellijk het resultaat van de vorm- en inhoudscontroles. Er zijn drie types van notificatie: positief (Dimona is aanvaard), negatief (Dimona is geweigerd) of voorlopig (enkel indien er problemen zijn met de identificatie van de werknemer). De voorlopige notificatie wordt steeds gevolgd door een positieve of negatieve notificatie. Na ontvangst van de notificatie heeft de werkgever vijf werkdagen de tijd om de in de notificatie vermelde gegevens te betwisten. Na het verstrijken van deze termijn worden zij als definitief beschouwd. In geval van betwisting moet de werkgever contact opnemen met het Contactcenter Eranova (tel: 02/511 51 51, email: contactcenter@eranova.fgov.be). Let op, indien de werkgever aangesloten is bij een sociaal secretariaat, zou het kunnen dat hij geen notificaties ontvangt. In dat geval worden de notificaties elektronisch naar het sociaal secretariaat gestuurd, ook als ze betrekking hebben op aangiften die de werkgever zelf deed. De werkgever heeft echter wel toegang tot het personeelsbestand waar hij alle gegevens kan consulteren.
2.1.603
De eerste is een niet beveiligde toepassing. U moet alle gevraagde gegevens ingeven.
De tweede biedt de mogelijkheid meerdere aangiften tegelijkertijd te verrichten. Het betreft de toepassing Multi-Dimona. Men kan ze gebruiken voor één persoon of voor meerdere personen. Hierbij worden de reeds beschikbare gegevens uit het elektronisch personeelsbestand als basis gebruikt voor een nieuwe reeks aangiften. Dit biedt het belangrijke voordeel dat een groot aantal gegevens niet meer moet worden ingeven. Hierdoor verkleint de kans op fouten. De bestaande gegevens zijn bovendien in sommige gevallen al gecontroleerd, wat het ganse proces versnelt;
- via vocale server: deze bekende techniek (ook gebruikt voor phone-banking) biedt de mogelijkheid de aangifte per telefoon te doen. De werkgever telefoneert naar het nummer 02/511 51 51. Deze toepassing is bestemd voor werkgevers met weinig werknemers die niet veel aangiften moeten doen. Men geeft de werknemers één voor één in. De aangifte via vocale server is alleen mogelijk indien de werkgever reeds een (voorlopig) identificatienummer bij de RSZ heeft en de gegevens op de SIS-kaart van de werknemer kent. Via de vocale server kan men immers alleen cijfergegevens doorgeven;
- via batch of gestructureerde berichten: indien de werkgever of een tussenpersoon een groot aantal Dimona aangiften moet versturen (wekelijks enkele tientallen of meer), bestaat de mogelijkheid om deze aangiften via bestandsoverdracht naar de RSZ te sturen;
- via SMS: Dimona met een gsm. Dit kanaal is uitsluitend bestemd voor de aangifte van gelegenheidswerknemers (uit de horecasector en de land- en tuinbouw, met inbegrip via uitzendcontract).
2.1.604
2.1.605
2.1.606
-definitief RSZ-nummer
-voorlopig RSZ-nummer
-ondernemingsnummer.
Wie geen van deze nummers heeft, zal zich eerst als werkgever moeten laten identificeren alvorens zijn eerste Dimona te kunnen doen. Deze identificatie verloopt via de toepassing "Wide" - Werkgevers-IDentificatie/ion-Employeurs -, die geïntegreerd is in de Dimona toepassing.
Het “voorlopig RSZ-nummer” is een nummer dat de werkgever ontvangt in afwachting van een definitieve identificatie bij de RSZ.
Dit voorlopige nummer mag alleen gebruikt worden om andere Dimona aangiften te doen tot het moment dat de werkgever zijn definitief RSZ-nummer ontvangen heeft. Op dat moment vervalt het voorlopige nummer en mag het niet meer gebruikt worden. Automatisch worden alle RSZ-nummers in de reeds bestaande Dimona aangiften aangepast. Pas op dat moment kan de werkgever (of zijn mandataris) de gegevens consulteren in het personeelsbestand.
Werkgevers uit de openbare sector moeten eraan denken dat:
- indien de werkgever aangesloten is bij de CDVU maar toch een eigen RSZ-nummer heeft, het volstaat om het eigen nummer door te geven;
- indien de werkgever geen enkel nummer kan gebruiken, moet hij contact opnemen met de RSZ vooraleer hij een Dimona verricht;
- indien de werkgever meldingen verricht als onderwijsinstelling voor de personeelsleden die niet uit de eigen werkingsmiddelen worden betaald, gebruikt hij het RSZ-nummer van respectievelijk het Nederlands-, Frans- of Duitstalige onderwijs;
- indien de onderwijsinstelling echter meldingen verricht voor personeelsleden die wel uit de eigen werkingsmiddelen worden betaald, gebruikt zij haar eigen RSZ-nummer.
2.1.607
Tijdens de volgende contacten kan de werknemer geïdentificeerd worden door enkel het INSZ mee te delen. Het INSZ is het identificatienummer van de werknemer bij de sociale zekerheid. Dit nummer staat in de rechterbovenhoek van de sociale identiteitskaart (SIS-kaart). Om een Dimona te verrichten voor gelegenheidswerknemers is het gebruik van het INSZ van de werknemer verplicht. De werkgever moet voor deze werknemers in het bezit zijn van een geldig INSZ of een geldig bisnummer. Als een werknemer dat niet heeft, kan hij via Dimona niet in dienst worden gemeld. De werknemer moet dan eerst naar de administratieve diensten van de gemeente/stad waar hij/zij verblijft of op hotel is. Die gemeente zal dan een bisnummer aanmaken.
2.1.608
- 124 voor arbeiders en leerlingen uit de bouwsector (PC 124), met uitzondering van de arbeiders tewerkgesteld in de bouwsector door een uitzendkantoor. Voor hen moet PC 322 meegedeeld worden (en dus niet 124).
- 140 voor arbeiders en leerlingen uit de transportsector (PC 140);
- 144 voor gelegenheidsarbeiders uit de landbouw (PC 144);
- 145 voor gelegenheidsarbeiders uit de tuinbouw (PC 145);
- 302 voor gelegenheidswerknemers uit de Horeca (PC 302);
- 322 voor arbeiders en bedienden uit de uitzendsector (PC 322).
OPMERKINGEN:
2.1.609
- BCW: voor een werknemer of een erkende leerling (of daarmee gelijkgestelde) in de bouwsector;
- EXT: voor een gelegenheidswerknemer tewerkgesteld in de landbouwsector, tuinbouwsector, horeca of uitzendsector;
- IVT: voor een persoon die een individuele beroepsopleiding bij een werkgever volgt, maar gedurende zijn opleiding nog steeds het statuut van werkloze heeft en door de werkgever dus niet in de DmfA aangifte moet opgenomen worden.
- RTA: voor een erkende leerling of gelijkgestelde behalve indien zij tewerkgesteld zijn in de bouwsector;
- STU: voor een student, d.w.z. iemand die aangeworven wordt met een specifieke arbeidsovereenkomst voor studenten. Voor hen moet altijd een Dimona-aangifte gebeuren. Het speelt daarbij geen rol of voor deze student al dan niet de gewone RSZ-bijdragen moeten worden betaald, enkel de aard van de overeenkomst is hier belangrijk;
- STX: voor de student die werkt als gelegenheidswerknemer;
- OTH: voor de andere werknemers hierboven niet vernoemd.
OPMERKING
STU-STX: indien de student tewerkgesteld wordt op een andere plaats dan de maatschappelijke zetel van de onderneming of op het officiële adres van de overheidsdienst, moet de werkgever het adres meedelen van de plaats waar de student fysiek zal tewerkgesteld zijn. Indien hij tijdens de periode op meerdere plaatsen zal werken, moet alleen de eerste plaats meegedeeld worden. Indien de plaats van tewerkstelling verandert tijdens de periode, moet er geen wijziging doorgegeven worden.
2.1.610
Voorbeeld: de arbeidsovereenkomst (de contractuele band) start op 1 mei. Indien de eerste effectieve werkdag van de werknemer 5 mei is, moet de Dimona IN uiterlijk op die dag doorgestuurd worden maar als begindatum vermeldt de werkgever 1 mei. De Dimona IN mag echter ook vroeger doorgestuurd worden, bijvoorbeeld in de loop van de maand april.
Voor een gewone werknemer met een contract van bepaalde duur, mag tegelijk met de begindatum ook de einddatum ingevuld worden. Voor een student en een IBO-er (Individuele Beroeps Opleiding), is de werkgever verplicht de einddatum mee te delen bij de Dimona IN. Dit geldt ook voor uitzendkrachten en gelegenheidswerknemers.
Indien de werkgever de einddatum meedeelt bij de Dimona IN, hoeft hij nadien geen aparte Dimona OUT meer te verrichten voor deze periode. Indien echter later blijkt dat de opgegeven einddatum niet de juiste is, moet de oorspronkelijke aangifte worden gewijzigd volgens de regels die hierna worden uitgelegd.
Indien een personeelslid een contract van bepaalde duur heeft, maar na verloop van dit contract in dienst blijft ingevolge het afsluiten van een nieuw contract, is geen nieuwe aangifte nodig indien er bij de oorspronkelijke aangifte geen einddatum opgegeven werd. Indien de oorspronkelijke aangifte wel een einddatum bevat, kan die verwijderd worden door een wijziging.
Elke Dimona IN ontvangt een "Dimonanummer". Voor een Dimona IN is dit gelijk aan het "identificatienummer van de periode".
2.1.611
Indien de werknemer wordt ontslagen of ontslag neemt zonder dat er een opzeggingstermijn in acht wordt genomen, verricht de werkgever de Dimona OUT ten laatste op de werkdag na de dag waarop de overeenkomst wordt verbroken.
Indien de werknemer wel een opzeggingsperiode geniet, valt de einddatum op het einde van deze opzeggingsperiode.
Schorsingen in de uitvoering van de arbeidsprestaties zijn geen uitdiensttreding en geven dus geen aanleiding tot een Dimona OUT. Bij deze schorsingen of afwezigheden - ook al zijn zij van lange duur zoals detachering naar het buitenland voor enkele jaren - wordt de juridische of contractuele band tussen werkgever en werknemer immers niet verbroken.
Indien een werknemer overschakelt van een voltijdse naar een halftijdse tewerkstelling (of vice versa) blijft de arbeidsrelatie bestaan. Er is geen Dimona OUT, Dimona IN of wijziging van de eerder gedane aangifte nodig.
2.1.612
- de werkelijke einddatum is later dan de opgegeven einddatum: de werkgever moet de wijziging melden volgens dezelfde regels als deze die gelden voor een Dimona OUT, dus ten laatste op de eerste werkdag die volgt op de datum van de opgegeven einddatum.
- de werkelijke einddatum ligt vroeger in de tijd dan de opgegeven einddatum: de werkgever moet de wijziging melden volgens dezelfde regels als deze die gelden voor een Dimona OUT, dus ten laatste op de eerste werkdag die volgt op de datum waarop de contractuele band tussen werkgever en werknemer wordt verbroken. Evenwel, indien de werkelijke begindatum later is dan de meegedeelde datum, mag de werkgever geen wijzigende aangifte uitvoeren. In dat geval kan de werkgever de begindatum slechts veranderen door de periode te annuleren en een nieuwe periode te creëren.
2.1.613
E. DIMONA VOOR GELEGENHEIDSWERKNEMERS 1. Algemeen
2.1.614
De gelegenheidswerknemers moeten verplicht worden aangegeven met een Dimona-full, met uitzondering van de gelegenheidswerknemers in de horeca sector. Voor deze werknemers bestaan vanaf 1 juli 2007 twee systemen van Dimona aangiften naast elkaar: Dimona-full en Dimona-light. Het is aan de werkgever om een keuze te maken.
2.1.615
- de werknemers tewerkgesteld bij een werkgever die valt onder het Paritair Comité voor de Uitzendarbeid (PC 322), voor zover die uitzendkracht wordt tewerkgesteld als gelegenheidswerknemer bij een gebruiker uit de land- of tuinbouwsector of uit de horecasector.
2.1.616
Indien de prestaties van de gelegenheidswerknemer gespreid zijn over twee kalenderdagen, is het mogelijk dat de begin- en einddatum verschillen als gevolg van het doorlopen van prestaties na middernacht. In dat geval moeten de "feitelijke" data en uren meegedeeld worden.
Voorbeeld: een werknemer in de horeca begint te werken op 11 april om 22:00 uur en eindigt zijn dienst op 12 april om 02:00 uur.
De werkgever moet de feitelijke gegevens meedelen: - datum en uur in dienst: 11 april om 22:00 uur - datum en uur uit dienst: 12 april om 02:00 uur
In de notificatie en het personeelsbestand zijn het deze reële gegevens die opgenomen zijn. Indien de werkgever echter een opzoeking naar actieve werknemers uitvoert, moet hij dit doen op basis van de begindatum (11 april in het voorbeeld). Een opzoeking op basis van de einddatum (12 april in het voorbeeld) geeft geen resultaten.
2.1.617
Als de werknemer zijn prestaties vroeger aanvangt dan het oorspronkelijk meegedeelde beginuur, dan moet het beginuur gewijzigd zijn uiterlijk op het moment dat de werknemer zijn prestaties aanvangt.
Als de werknemer zijn prestaties aanvangt later dan het oorspronkelijk meegedeelde beginuur, dan moet het beginuur gewijzigd zijn uiterlijk tegen middernacht van dag waarop hij begon te werken.
Als de tewerkstelling plaatsvindt op een vroegere dag dan oorspronkelijk meegedeeld, moet de datum gewijzigd worden. Deze wijziging moet gebeuren voordat de werknemer zijn prestaties aanvangt. Als de effectieve datum later is dan de oorspronkelijk meegedeelde, dan moet de oorspronkelijke aangifte geannuleerd worden, en moet er een nieuwe gedaan worden.
Wanneer een aangifte werd gedaan en de werknemer kwam niet opdagen of verrichtte geen prestaties, moet de betrokken aangifte uiterlijk om middernacht, van de kalenderdag waarop de aangifte slaat, geannuleerd worden.
2. Uur van uitdiensttreding
Wanneer een prestatie vroeger wordt stopgezet dan oorspronkelijk gemeld was, heeft de werkgever tijd tot middernacht volgend op het oorspronkelijk voorziene einduur om het werkelijke einduur van de prestatie door te geven.
Wanneer de prestatie op een later moment wordt stopgezet dan oorspronkelijk gemeld was, beschikt de werkgever over een termijn van 8 uren, volgend op het oorspronkelijk voorziene einduur, om het correcte (latere) einduur te melden. Indien het oorspronkelijke einduur tussen 20u en 24u was voorzien, heeft de werkgever echter tot 8u ’s morgens de tijd om het correcte einduur door te geven.
2.1.618
Uitzendkantoren kunnen geen gebruik maken van Dimona-light. Zij moeten voor hun gelegenheidswerknemers in de horeca steeds een Dimona-full doen. Meer inlichtingen vindt u terug in de gebruikershandleiding op het portaal: https://www.socialsecurity.be/site_nl/Applics/dimona/documents/pdf/dimona_light_N.pdf
2.1.619
De werkgever moet enkel de datum en het beginuur van de prestatie aangeven en het type prestatie aanduiden:
Alle Dimona aangiften voor gelegenheidswerknemers die de werkgever verricht moeten dus coherent zijn met de keuze die hij maakte en die in het werkgeversrepertorium is opgeslagen: hetzij Dimona-light, hetzij Dimona-full.
2.1.620
Als de werknemer zijn prestaties later aanvangt dan het oorspronkelijk meegedeelde beginuur, dan moet het beginuur gewijzigd zijn uiterlijk tegen middernacht van dag waarop hij begon te werken.
Als de tewerkstelling plaatsvindt op een vroegere dag dan oorspronkelijk meegedeeld, moet de datum gewijzigd worden. Als de effectieve datum later is dan de oorspronkelijk meegedeelde, dan moet de oorspronkelijke aangifte geannuleerd worden, en moet er een nieuwe gedaan worden.
Wanneer een aangifte werd gedaan maar er zijn geen prestaties geleverd, moet de betrokken aangifte uiterlijk om middernacht, van de kalenderdag waarop de aangifte slaat, geannuleerd worden. 2. Duur van de prestatie
Indien een aangifte met bepaalde duur van de prestatie (kort of lang) werd gedaan, en de werkgever geeft er zich voor de aanvang van de prestaties rekenschap van dat hij een andere duur had moeten aangeven, dan mag hij de situatie rechtzetten door de oorspronkelijke aangifte te annuleren en een nieuwe te doen met de juiste duur. Dit moet gebeuren vooraleer de prestaties aanvangen.
Indien hij echter pas na de aanvang van de prestaties vaststelt dat de aangegeven duur niet juist is, dan kan er geen wijziging in Dimona meer gebeuren. Wat de DmfA betreft geldt dan het volgende. Het forfait dat overeenstemt met een duur van 11 uur moet aangegeven worden als in Dimona een duur van 5 uur werd aangegeven maar de werknemer meer dan 5 uur werkt. Als daarentegen in Dimona een duur van 11 uur werd aangegeven, moet het forfait dat met een duur van 11 uur overeenstemt worden aangegeven, ook al werkt de werknemer minder dan 5 uur.