België – Verenigd Koninkrijk : algemeenheden na de Brexit

U verlaat België om zich te vestigen in het Verenigd Koninkrijk of U verlaat het Verenigd Koninkrijk om zich in België te vestigen.

Alvorens te vertrekken, moet u zich bij de bevoegde instellingen informeren over de formaliteiten die u dient te vervullen om uw socialezekerheidsprestaties te behouden of om socialezekerheidsprestaties te ontvangen.

Algemene stand van zaken

Op 31 januari 2020 verliet het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie. Beide partijen (het Verenigd Koninkrijk en de EU) hebben overeenstemming bereikt over een terugtrekkingsakkoord dat op 1 februari 2020 in werking is getreden waarin o.a voorzien werd dat de Europese Reglementering van toepassing bleef tot 31/12/2020. 

Op 24 december werd er tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk een handels en samenwerkingsovereenkomst afgesloten die de toekomstige relaties na 31/12/2020 zal regelen. 

Situatie vanaf 01/01/2021

In principe is deze Europese regelgeving (De Verordeningen (EEG) nrs. 883/2004 en 987/2009 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels) vanaf 01/01/2021 niet meer van toepassing.

Niettemin waarborgt het terugtrekkingsakkoord bepaalde socialezekerheidsrechten onder specifieke voorwaarden.

Hier zijn enkele voorbeelden:

1. Belgische en Europese burgers die zich op 31/12/2020 in een grensoverschrijdende situatie tussen België en het Groot-Brittannië bevinden, d.w.z.:

  • onderworpen zijn aan de Britse wetgeving of
  • in het Verenigd Koninkrijk wonen en onderworpen zijn aan de Belgische wetgeving, of
  • werknemer of zelfstandige zijn in het Verenigd Koninkrijk en onderworpen zijn aan de Belgische wetgeving of
  • houder zijn van een Britse verblijfs- of arbeidsvergunning.

Zolang zij zich in een van deze situaties bevinden blijven zij zonder onderbreking genieten van de Europese regelgeving inzake sociale zekerheid.

Dit geldt ook voor Britten die zich in een vergelijkbare situatie met België bevinden.

2. Personen die zich in een grensoverschrijdende situatie tussen België en het Verenigd Koninkrijk bevonden, maar dat niet meer zijn.

Bijvoorbeeld:

  • je bent Belg en werkte van 2011 tot 2018 in het Verenigd Koninkrijk, daarna beëindigde je jouw activiteit en ging je een nieuwe arbeidsovereenkomst aan in België.
  • je bent Belg en hebt van 2019 tot 2022 in het Verenigd Koninkrijk gewerkt, daarna heb je jouw activiteit beëindigd en ben je in België een nieuwe arbeidsovereenkomst aangegaan.

Deze mensen hebben er recht op dat hun tijdvakken van verzekering, arbeid en wonen in het Verenigd Koninkrijk en/of België vóór en na 31/12/2020 in aanmerking worden genomen, bijvoorbeeld voor hun ouderdomspensioen.

3. Personen die op 01/01/2021 geen enkele relatie hebben tussen het Verenigd Koninkrijk en België en zich na 31/12/2020 voor de eerste keer in een grensoverschrijdende situatie bevinden of personen die niet meer onder het terugtrekkingsakkoord vallen (zie hierboven) en zich terug opnieuw in een grens overschrijvende situatie bevinden met het Verrenigd Koninkrijk.

Voor deze laatste categorie wordt de situatie geregeld via de handels en samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk van 24 december 2020. Op een paar uitzonderingen na worden dezelfde principes opgenomen die gelden binnen de Europese Unie.

Indien u in het Verenigd Koninkrijk gaat werken, zal in principe de socialezekerheidswetgeving van het Verenigd Koninkrijk voor u van toepassing zijn, behoudens een aantal uitzonderingen die in de samenwerkingsovereenkomst zijn opgenomen, zoals in het geval van detachering.

Behoudens een aantal uitzonderingen die zijn opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst, zoals bij detacheringen, zal de Belgische socialezekerheidswetgeving op u van toepassing zijn wanneer u in België komt werken.

De samenwerkingsovereenkomst is van toepassing onder bepaalde voorwaarden, met name:

  • U moet zich in principe legaal op het grondgebied van één van de landen van de EU of het Verenigd Koninkrijk bevinden.

De samenwerkingsovereenkomst waarborgt dat:

  • u in het andere land dezelfde rechten en plichten inzake sociale zekerheid zult hebben als een werknemer van dat land;
  • de tijdvakken van activiteit in beide landen zullen in aanmerking worden genomen om de rechten op socialezekerheidsprestaties te openen;
  • u onder bepaalde voorwaarden socialezekerheidsprestaties van Uw land van oorsprong zult kunnen ontvangen wanneer u in het andere land woont;
  • uw tijdvakken van activiteit in België en uw tijdvakken van activiteit in het Verenigd Koninkrijk zullen worden samengeteld om de rechten te openen op de socialezekerheidsprestaties en om het bedrag ervan te berekenen, bijvoorbeeld voor de rustpensioenen.

De samenwerkingsovereenkomst bevatten toepassingsmodaliteiten voor de toekenning van de socialezekerheidsprestaties.
Het gaat over de volgende prestaties:

  • geneeskundige verstrekkingen;
  • ziekte-uitkeringen (met inbegrip van moederschap en vaderschap);
  • invaliditeitsprestaties (enkel voor de berekening, niet voor de export);
  • prestaties inzake arbeidsongevallen;
  • prestaties inzake beroepsziekten;
  • werkloosheidsprestaties (enkel voor de berekening, niet voor de export);
  • rustpensioenen;
  • overlevingspensioenen.

U vindt meer informatie op "informatie zoeken", waarbij u de criteria selecteert die voor u van toepassing zijn.

Raadpleeg hier de verordening, de terugtrekkingsovereenkomst en de handels en samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk van 24 december 2020:

Verordening (EG) nr. 883/2004 — betreffende de coördinatie van de socialezekerheidstelsels

Verordening (EG) nr. 987/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 16 september 2009 tot vaststelling van de wijze van toepassing van Verordening (EG) nr. 883/2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels (Voor de EER en Zwitserland relevante tekst)

Akkoord inzake de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland uit de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie2019/C 384 I/01

De handels en samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk van 24 december 2020

Overeenkomsten

België heeft met een aantal landen een overeenkomst afgesloten waardoor het mogelijk is sommige van uw Belgische sociale rechten naar het buitenland te exporteren.

Meer informatie hierover vindt u in het deel over de overeenkomsten.